5 december 2024

Oorlogsdocument

Documenten en akten zijn vaak saai en weinig interessant. Maar niet altijd! Soms wordt de aandacht getrokken door een bijzondere combinatie, zoals het hier afgebeelde document. Het werd opgemaakt op formaatpapier met een ingedrukt formaatzegel van 50 cent ‘sGr. 1940. Daarnaast echter plakzegels, waarbij opvalt dat het paartje –.50 met pen is ingevuld en getekend op 1-6-1943 (hetgeen normaal is) maar onder het formaatzegel is nog een plakzegel van 50 cent geplakt. Nu echter voorzien van een korte balk stempel Inspectie Succ. En Reg./Amsterdam 9.VII.43. De plakzegels komen duidelijk niet uit hetzelfde vel.

Formaatzegel voor 50 cent en extra plakzegel voor 50 cent.

Tijd om te lezen
De aandacht is getrokken, dus nu is het tijd om de tekst te lezen. Het betreft een huurovereenkomst tussen de (nog steeds bestaande) Amsterdamsche Club voor Zweefvliegtuigen (verhuurder) en M.B.A. Fabrieken voor Spoorwegmaterieel.

Twee plakzegels van 50 cent elk.

Wie denkt dat een zweefvliegtuig wordt verhuurd, moet even verder lezen. Het betreft namelijk een auto, een Graham Paige. Niet alleen dat is bijzonder. De huurder moet de auto – bij wijze van huurvergoeding – verbouwen en een lierinrichting aanbrengen. De huur vangt aan op 1 juni 1943 en wordt aangegaan voor de duur van de oorlog tenzij het verbod op zweefvliegen voor het einde van de oorlog wordt opgeheven…

M.B.A. Fabrieken van Spoorwegmaterieel
Het bedrijf heet oorspronkelijk Maschinenbau- und Bahnbedarf A.-G. vorm. Orenstein & Koppel, en gevestigd in Berlijn. In 1940 wordt het bedrijf hernoemd: Maschinenbau und Bahnbedarf Aktiengesellschaft en bouwt locomotieven en wagons en had dus een vestiging in Amsterdam. Het bedrijf hoorde bij de nationaalsocialistische familie. Het bedrijf behoorde sedert 1941 tot Hoesch AG en maakte ook gebruik van dwangarbeiders.

Het volledige document met de volledige tekst van het contract.