5 december 2024

Een brief, twee puzzels

Maar liefst twee puzzels zijn er op te lossen bij bijgaande brief. Het betreft een aangetekende brief van Snow (of Snov), zo’n 125 km ten zuidwesten van Minsk. Thans Wit-Rusland dus. De brief werd gezonden aan het Rode Kruis te Genève, Zwitserland. De frankering is correct met 20k. Deze werd geplakt op de achterzijde, waarmee tevens de vier flappen van de briefomslag ‘verzegeld’ zijn. De zegels zijn vol gestempeld op 16-10-1914. Van belang is dat door de stempeling alle vier de flappen duidelijk zijn gestempeld. Naast de zegels staat er nog een zelfde stempel van een dag later.

Omweg

De brief is dus afkomstig uit Snov, een klein plaatsje en een van de vele joodse settlements in Rusland. Om naar Genève te gaan moet men dan in zuidwestelijke richting gaan. Maar, de brief is bijna 1000 km (x2 dus!) naar het noorden gereisd naar Petrograd, dat de maand ervoor nog Sint-Petersburg heette. Er staat een stempel op van het Centraal bureau voor krijgsgevangenen van het Russische Rode Kruis, een -‘oud’- stempel van Sint-Petersburg (20-10, 21-10 en 30-10) en een ovaal censuurstempel van Petrograd. Aankomststempel Genève 25-11.

Brief afkomstig uit Snov.

Puzzels

  1. Er is geen aanwijzing dat de brief via Petersburg gezonden moest worden. De enige aantekening – in rood krijt – is сор geschreven, de afkorting voor – waarschijnlijk – voor сортировано (= gesorteerd). Waarom zou deze brief via Sint-Petersburg gegaan zijn? In Minsk was een heel groot censuurkantoor.
  2. Het ovale censuurstempel zit deels onder een korte flap met er overheen het aankomststempel van Genève. Hoe is het mogelijk dat dit censuurstempel deels onder het flapje staat? De brief kan niet open aangeleverd zijn (zegel + stempel Snov staan er verbindend op).